Lijst van enige apparaten in gebruik in het huislaboratorium.

In het huislaboratorium bevindt zich het standaardglaswerk: reageerbuisjes, erlenmeyers, bekers, thermo­meters, destilleeropstelling, trechters, horlogeglazen, buisjes, voorraadflesjes en -potjes.
Daarnaast is allerlei andere apparatuur verzameld die lang niet allemaal duur is ingekocht in de laboratoriumhandel. Sommige maar lang niet alle spullen zijn hieronder besproken, voornamelijk om aan te geven waar ze te koop zijn. Als je geleidelijk een laboratorium aan het opbouwen bent, kun je bij elke proef zien wat er zoal nodig is.
Onderstaande inkoopadressen zijn niet noodzakelijk de beste. Het blijkt dat goed zoeken op internet vaak nog voordeliger leveranciers oplevert. Voor een labje van wat bescheidener omvang kan het nuttig zijn meer dingen bij één leverancier te bestellen. Zelf vind ik Labstuff een webwinkel met een zeer ruim aanbod en gemiddeld heel redelijke prijzen. Bedenk dat met name chemicaliën vaak goedkoper worden aangeboden maar dan van twijfelachtige kwaliteit zijn. Dat gevaar bestaat bij Labstuff niet.

Whiteboard.

Het is heel nuttig om een schoolbord of whiteboard te hebben hangen voor het maken van kladberekeningen, notities etc. Gekocht bij LIDL (hernieuwde aanbiedingen: augustus 2012). Prijs compleet met borstel en pen: €19,99 voor 90x60. Gewoon wach­ten, die aanbiedingen komen wel weer. Bij de kantoor­boek­handel zijn ze vele malen duurder.

USB-Microscoop.

Een microscoop is handig om kristalletjes, opdrogende vloeistoffen, enz. te kunnen bekijken. Maar erg vaak komt dat niet voor, dus het apparaat mag niet teveel kosten. LIDL had in de zomer van 2012 (en maart 2013) een aanbieding: een prima apparaat voor slechts €39,99 voor aansluiting aan een computer. Een soort webcam, met wat software en een goede objecttafel, en glaasjes en een pincet. Vergroot 20x, 80x en 320x.
Eerder had ik een "handheld" USB-microscoop van fabricaat König gekocht, nu €58,- bij Informatique. Meer pixels en betere software maar niet erg bruikbaar als microscoop als je niet een stevig statief hebt met een laboratoriumlift als objecttafel. Toch bepaald geen miskoop. Dit apparaat is namelijk geschikt om opnames te maken van dynamische chemische processen zoals bijvoorbeeld in proef 41, het kloppend robothart.

Statiefmateriaal

In 2011 besteld bij Miniscience in de VS, samen met een hoop glaswerk. Niet duur, maar het werd verzonden per veel te dure pakketpost, waardoor het voordeel voor een groot deel ver­damp­te. Wel stond de dollar toen laag.
Maar bij het experimenteren is een statief met diverse klemmen onontbeerlijk. Ook een driepoot en een ijzergaasje om bekers en kolven te verwarmen is nuttig. En tangen en een reageerbuis­houder en -rekje horen erbij.

Magneetroerder

Magneetroerders zijn dure dingen. Zelf maken is een optie, maar ik heb er een besteld via Ebay in China. Dat was tevens een hot plate (verwarmingsplaat) tot 300° met een thermometer om de plaat te sturen. De bediening gaat met toetsen. Ik ben er blij mee, maar er is een nadeel: de roerder start moeilijk op. Ik moet vaak de roervlo even vooruit helpen met een roerstaaf. De prijs die ik heb betaald was $117,88 + $51,- voor verzending. Dat was €133,41 op 31-01-2012 voor typenummer MS300. Op 31-08-2012 staat voor deze $134,- ex porto. Zoek op Ebay met lemma "Digital hot plate magnetic stirrer". Denk eraan om "eurostekker" aan te geven.

Laboraroriumlift

Die had ik in eerste instantie nodig voor de microscoop. Heb ik tweedehands van Labstuff uit Capelle aan de IJssel.
Een lift is slechts zelden nuttig.


Warmhoudplaatje

Een warmhoudplaatje is zeer praktisch als iets warm, maar niet kokend moet worden gehouden. Aanvankelijk had ik een USB-plaatje gekocht bij Gadgethouse. Zoek op "USB Warmhoud­plaatje". Inclusief koffiekop €13,95 + €3,95 verzendkosten. Maar het vermogen uit een USB-poort (max. 500 mA bij 5 V, dus 2,5W) is te laag om de koffie echt warm te houden. Dus gebruikte ik een oude oplader die 7,5 V of 9 V kon leveren bij 1 A. Daarmee werd het plaatje wel warm genoeg (5,6 W resp. 8,1 W), maar het bleef behelpen omdat het plaatje er niet op is gemaakt.
Een betere oplossing vond ik bij MiniInTheBox. Zoek op "AC Coffee Warmer". Je moet er natuurlijk wel een andere stekker opzetten (of een andere draad met stekker aanmaken), maar dan kan hij zo in het stopcontact. Ca. 6,6 W, dus precies goed. Met €5,15 is het ding erg goedkoop. Al moet het helemaal uit China komen, er zijn geen verzendkosten!! En er zijn nog andere leuke, heel voordelige dingen tegelijk méé te bestellen.
Een warmhoudplaat met meer vermogen is de Tristar KP-6185 (1000W) of KP-6193 (700W). Dat kan tevens worden gebruikt als hot plate. Het vermogen is continu regelbaar, hetgeen vergt dat er nogal wat moet worden geëx­perimenteerd eer dat je de juiste stand hebt voor lage vermogens. Betaald: € 14,95 incl. verzending.

Siliconenslang

Siliconenslangen hebben het voordeel dat ze chemisch weinig reac­tief zijn en bovendien erg sterk en soepel. Soms wat al te soepel. Voor koelwaterslang gebruik ik daarom gewoon doorzichtig plastic slang van de kampeerwinkel. Siliconenslang om buisjes te verbinden heb ik - in verschillende maten - gekocht bij Lindemann. Rechtstreeks bij de fabrikant is doorgaans veel voor­deliger!

Handschoenen

Goede latex handschoenen zijn op veel plaatsen verkrijgbaar, bijvoorbeeld bij drogisterij de Lang in Rotterdam op Zuid. Daar hebben ze trouwens veel meer, bijvoorbeeld: reageerbuisjes, bekers en erlenmeyers, thermometers, maatpipetten (5 mL) met pipetteerballon(!), flesjes, kurken en ook sommige chemicaliën.

Veiligheidsbril

Bij Miniscience heb ik indertijd ook veiligheidsbrillen besteld voor de toeschouwers. Als brildrager heb ikzelf een (reserve)bril door de opticien laten voorzien van zijstukjes zodat er niets van opzij langs de bril in mijn ogen kan spatten. In het lab draag ik dus meestal die bril.

Laboratoriumjas

Laboratoriumjassen zijn het voordeligst als je ze bij een universiteit of hogeschool voor een studentenprijsje kunt kopen. Die van mij komt van de studentenwinkel van de Erasmus-universiteit te Rotterdam. De stichting ReMedI zit in het gebouw van de medische faculteit. Iedereen kan daar terecht.
Een labjas (maat 44-66) kost er €21,64. Dat is niet duur. Wel zelf een lusje eraan maken om hem aan een haakje te hangen. Een alternatief adres is De Jonge in Rotterdam. Iets duurder maar veel keus. Overigens vind ik een slagersschort vaak handiger dan een jas.

Spectroscoop

Een spectroscoop kun je zelf maken met behulp van een oude CD. Maar het is een heel gedoe en als je voor weinig geld er een wilt hebben, raad ik die van Ipacity aan. Op veel plaatsen te bestellen. De mijne kwam van Vego (€7,90 + verzendkosten) maar dit bedrijf levert niet meer. Kijk eens bij Astromedia. Een mooie, uitgebreide beschrijving staat op http://www.experimenten.nl/spectroscoop.html.
Of ook http://www.experimentalchemie.de/versuch-050.htm

De bouwplaat vergt een uurtje knutselen.

Voltmeter

Een gewone multimeter voldoet doorgaans als je potentialen wilt meten. Maar vaak is het verloop van de potentiaal ook erg interessant. Dan moet je een schrijver hebben, en die is duur. De oplossing: een USB-voltmeter met wat software. Een voordelig en bruikbaar metertje - €40,- inclusief porto - komt uit Slowakije van F.Marcincin. Je kunt ook simpel wat software downloaden. Een net kastje eromheen is zo gemaakt.

PH-meter

Een pH- annex ORP-meter is luxe. Een niet al te dure, de PH-016 Bench pH-meter, inclusief de pH-combinatie-elektrode, komt uit Duitsland voor €93,99 van fa. Top Messtechnik in september 2013. Hiernaast staat dit type afgebeeld. De extra ORP-elektrode type S04 kost €35,99. Verzendkosten €12,90. Deze meter kan de pH meten van 0 tot 14, heeft een nauwkeurigheid van ± 0,01 als pH-meter en van ± 1 mV voor redox­potentialen. Een uitgebreidere beschrijving is Manual_pHmeter.pdf.
Koop er calibratie-, reinigings- en bewaarvloeistof bij.

Balans

Balansen zijn in een laboratorium onmisbaar. Gelukkig zijn er tegen­woordig digitale zakweegschaaltjes die niet duur zijn en toch redelijk nauwkeurig. Ik heb een setje van drie stuks: wegend tot 2 kg, 200 gram en 20 gram. De schaalnauw­keurigheden zijn resp. 0,1 gram, 0,01 gram en 0,001 gram.
De middelste gebruik ik het minste.
Gezocht op Ebay met lemma "digital scales 0.001 gram". Bestellen is echt goedkoop zo. Bij Ebay kun je doorgaans veilig betalen met Paypal.

Brander

Een brander op gas is niet per se nodig. Een goede spiritusbrander volstaat. Wil je toch op gas werken, dan is een bunsenbrander aangewezen. Die zijn er in verschillende uitvoeringen. Wat ik gebruik heet een Teclubrander (spreek uit: "tetsloe", dat is een iets ingewikkelder versie met een beter regelbare en hetere vlam. Gekocht bij Eurofysica, tegelijk met een opzetstukje om glazen buisjes (beter) te kunnen buigen, en een driepoot en een ijzergaasje en 3 meter gasslang. Samen inclusief verzending €82,29. Er is ook een houder verkrijgbaar om de brander steviger vast te zetten. Die heb ik (nog) niet. Wel opletten dat je de goede versie koopt: aardgas of propaan. Ik heb propaan, want in mijn labje zit geen gasaansluiting. Met een genormaliseerde, navulbare eurofles gas doe je jaren. Er moet natuurlijk wel een drukregelaar op. Dat alles kun je aanschaffen bij een lokaal flessengasstation of bij een kampeer­winkel.

Flessen en potten

De chemicaliën moeten natuurlijk in flessen en potten. Neem niet te grote, want je hebt al snel een kast vol. Het ziet er leuk uit als je niet een kerstboom van allerlei verschillende maten en soorten hebt. Zelf gebruik ik voor gewone vaste chemicaliën jampotjes van 30 mL. Die laten zich goed sluiten. Ik heb er ineens 100 van besteld bij Flaschenland. Inclusief porto kostte dat €41,90. Sommige vaste, lichtgevoelige chemicaliën moeten in bruine potjes worden bewaard. Die heb ik (nog) niet dus daar staan de originele potjes naast de jampotjes.
In dozen bewaar ik de originele potjes waar nog wat in zit dat niet in een 30 mL-potje paste. Voorraad kortom.
Voor vloeistoffen heb ik gewone bruine medicijnflesjes van 100 mL, wat kleinere met druppelpipet voor indicatoren, enzovoorts. Die zijn verkrijgbaar bij goede drogisten zoals de Lang maar niet bij ketens als Etos die de naam drogist niet waard zijn. Voor veelgebruikte vloeistoffen (zuren, logen, peroxide, alcohol) gebruik ik stopflessen, meestal gekocht bij Köhler. Daar heten ze "Steilbrustflaschen". Voor de logen gebruik ik die met "Poly­stopfen" omdat die niet zo snel vast gaan zitten. Ik heb zulke flessen nu van 100 en 250 mL, wit en bruin.
Water, gedestilleerd en gedemineraliseerd, zit in knijp­fla­cons van 500 mL.

Diversen

In de lades liggen allerlei ge- en verbruiksartikelen. Een kleine opsomming:
Petrischaaltje, mortier met stamper, indampschaal, smelt­kroesje, kleine plastic bakjes, zakjapanner, kurkboor, (glas)vijltjes, reageer­buis­borstels, gasaansteker, verbrandings­lepel, spatels van metaal en plastic, koper-, platina- en ijzer­draad, houten spaanders, pH-papier, filtreerpapier, filters, zink- en koolelektrodes, schaar, tangen, elektriciteits­kabels met krokodillenklemmetjes, kurken met en zonder boring, thermometers, foto­toestel, en nog veel meer.
In het begin is lang niet alles nodig. Geleidelijk bij elkaar sparen.
Natuurlijk is er ook een schoolschrift als logboek.

Periodiek Systeem

Een huislaboratorium is niet compleet als er niet ergens een Periodiek Systeem hangt. Er is er een in PDF-formaat in afmeting A2. Je kunt daarvan een poster laten printen.
Ook is er een html-versie.

Leveranciers van diverse producten:

Chemicaliën http://www.labstuff.nl/ Capelle a/d IJssel
http://www.koehlerchemie.de/html/cs_6426.html Koblenz
http://www.hinmeijer.nl/ IJmuiden
http://hobbychemicalsdirect.page.tl/
http://www.crystalgrowing-shop.com/
http://www.drogisterijdelang.nl/ Rotterdam-Z
Drogisterij vh Lamers, Breda
http://www.drogisterijdegier.nl/ Tilburg
http://www.bik-bik.nl/categorie/1173/chemie_ouderwets_ Leiden
Glaswerk en divers labmateriaal http://www.labstuff.nl/ Capelle a/d IJssel
http://www.koehlerchemie.de/html/cs_6426.html Koblenz
http://www.miniscience.com/
http://www.eurofysica.nl/ 's Hertogenbosch
http://www.drogisterijdelang.nl/ Rotterdam-Z
Scheikundeboeken http://www.labstuff.nl/ Capelle a/d IJssel
http://www.amazon.com/
http://www.bol.com/
Specialiteiten
   Elektriciteitspullen http://www.conrad.nl/
   Gedemineraliseerd water,
      fructose,
      glucose
Albert Heijn
   Gedestilleerd water http://www.bewustwinkelen.nl/products.php?q=gedestilleerd
http://www.drogistplein.nl/ zoek op "gedestilleerd"
   Gallium +
      mal voor theelepeltjes
http://www.disappearingspoons.com/
   Hot plate http://www.mediamarkt.nl/ zoek op "kookplaat"
   Kristalsoda,
      stijfsel
Drogisterij "Het Kruidvat"
   Magneetroerder http://www.ebay.com/ zoek op "magnetic stirrer"
   Motortje http://www.ebay.com/ zoek op "1V DC Motor"
   Periodiek Systeem HTML http://chemie.vermaseren.nl/Apparaten/PeriodiekSysteem.htm
   Periodiek Systeem A2 PDF http://chemie.vermaseren.nl/Apparaten/PeriodiekSysteemA2.pdf
   pH-meter http://www.top-messtechnik.com zoek op "P27 Meter".
   pH-meter - vloeistoffen http://www.agrotools.nl/
   Potjes 30 mL http://www.flaschenland.de/
   Power booster http://nl.mouser.com/ zoek op "TPS61200-EVM179"
   Siliconenslangen http://www.lindemannsilikon.de/
   Spectroscoop http://www.astromedia.eu/ zoek op "spektroskop"
   Stookgist http://www.brouwmarkt.nl/ zoek op "stookgist"
   Laboratoriumkleding http://www.vakkleding.nl/
   Voltmeter USB http://www.digital-measure.com/
   Warmhoudplaatje USB http://www.gadgethouse.nl/ zoek op "USB warmer"
   Warmhoudplaatje 230 V http://www.ebay.com/ zoek op "Electronic Coffee Cup Warmer 230V"
   Weegschalen http://www.anyvolume.com/ selecteer "portable jewelry scale"; ook Ebay

De genoemde URL's golden in 2014. Uiteraard kunnen deze gedateerd zijn en niet meer bestaan.