Werk uitsluitend met handschoenen! Onverdund waterglas is erg plakkerig en bijtend!
Giet ca. 20 mL waterglas in een wegwerpkoffiebekertje van karton of plastic. Als je een rozepaars balletje wilt
maken, doe je een druppel oplossing van fenolftaleïne bij de ethanol. Ook andere kleuren zijn te
maken met andere indicators. Zonder indicator zal het balletje wit tot doorzichtig worden.
Uitvoering van de proef:
Giet de ethanol ook in het bekertje. Als je een indicator hebt gebruikt, neemt het waterglas nu de bedoelde kleur
aan. Ga rustig en gestaag omroeren met het stokje. De inhoud klontert snel samen. Zodra het samenklonteren
klaar blijkt, haal je de inhoud uit het bekertje en ga je het flink samenknijpen en kneden. Doe dit boven een
krant: er komt veel vocht uit. Dat moet er ook uit, anders blijft de stof kruimelig. Geleidelijk vormt zich het
materiaal voor het balletje dat je uiteindelijk vormt door de klont te draaien tussen je handpalmen.
Probeer nu hoe het balletje stuitert. Mocht het kapot gaan omdat het nog te korrelig is, dan is het opnieuw in
elkaar te kneden.
Eigenlijk lukt het mij nauwelijks om een goede bal te kneden. Wie wel? Ik hoor het graag.
Verklaring:
In water kun je de structuurformule van waterglas schrijven als:
De ethylgroep van ethanol vervangt als het ware het Na en aldus zijn -O-CH
2-CH
3-groepen
gekoppeld aan de ketens van Si-O. Deze lange ketens zijn zogenaamde siliconen die onoplosbaar zijn:
Dit lijkt
substitutie. Met andere alcoholen krijg je dito verbindingen die lange ketens vormen en door
hun verstrengeling ook elastisch zijn. Probeer het maar eens met methanol. Dat gaat ook. De karakteristieke
OH-groep van de alcoholen
wordt omgezet in een OH¯-ion en dat is een sterke base, dus erg bijtend.
Na afloop van de proef:
De restanten - waaronder de krant - gaan in de vuilnisbak. Het balletje kun je in een goed van de lucht
afgesloten potje doen. Als het later kapot gaat kun je het vochtig maken en opnieuw in elkaar kneden.
