
Deze proef lijkt op
proef 23. Je gebruikt het aluminium schermpje
dat je toen hebt gemaakt (zie rechtsboven). Het koperdraad zou ook bruikbaar zijn, maar voor deze gelegenheid
is er met een figuurzaag een hart gezaagd uit een plaatje koper. Dat is aan een ijzerdraad bevestigd.
Aldus zal het hart naast de onderkant van het scherm komen te hangen.
Begin dus met het hart te knutselen zoals hier links staat,
en maak het schermpje als je dat nog niet hebt.
En in plaats van ethanol wordt aceton gebruikt. Dit heeft een veel
lager kookpunt (57°C tegen 78°C). Het verdampt gemakkelijker en daarom is voor
deze proef geen warmhoudplaatje nodig.
Uitvoering van de proef:
Doe een bodempje aceton in de erlenmeyer.
Verhit het koperen hart boven een vlam tot het roodgloeiend is (afstand houden tot de erlenmeyer!) en hang
het, heet en wel, zó in de erlenmeyer dat het glas noch het aceton wordt geraakt. Hang het schermpje
ernaast. Dat mag het hart niet raken.
Het hart zal hartstochtelijk rood blijven gloeien, dan weer sterker, dan weer minder.
Dat gaat zo door totdat alle aceton is opgebruikt.
Verklaring:
Door het warme koper wordt aceton exotherm en katalytisch omgezet in ethenon en methaan, volgens de
vergelijking:
CH3-CO-CH3 → CH2=C=O + CH4
Deze producten verbranden vervolgens goeddeels met luchtzuurstof. Dat houdt mede het koper gloeiend.
Het schermpje werkt net zoals een tussenschot in een convectorput: het bevordert de luchtstroming in de
erlenmeyer.
Aan de kant van het hete hart stijgt de lucht op, en aan de andere kant kan koude lucht toestromen. Zo
blijft zuurstof beschikbaar om de verbranding van ethenon en methaan te onderhouden.
Dit is een van de weinige proeven die je aan de keukentafel kunt doen.
Na afloop van de proef:
|

Het warm gloeiend hart.
|
Er blijft niets van de aceton over in de erlenmeyer. Het scherm en het hart kun je gebruiken voor
herhaling. Indien het hart zwart is door koper(II)oxide, kun je het reinigen met verdund zoutzuur.
Koper is een halfedelmetaal dat niet erg roest. Maar indien je wilt voorkomen dat het verkleurt
als je het enige tijd ongebruikt bewaart, is het verstandig om er een stukje magnesiumlint aan vast te
maken. Dat zal als een opofferingsmetaal werken en het koper blank houden; aan één kant is goed
genoeg want de elektronen kunnen in de 100% metalen constructie vrijelijk bewegen.